Plan prac poszukiwawczych polskich łupków
do końca 2012

Według informacji opublikowanych w Rzeczpospolitej opartych o dane Ministerstwa Środowiska do końca 2012 roku firmy działające w Polsce powinny wykonać lub rozpocząć wykonywanie 29 odwiertów poszukiwawczych gazu niekonwencjonalnego. W trakcie realizacji jest sześć otworów: w pobliżu Tomaszowa Lubelskiego (PGNIG), Nowej Soli (Liesa Energy), Bytowa (Indiana Investments), Elbląga i Malborka (Eni Polska) oraz Kwidzyna (Marathon Oil Poland). Niedawno o rozpoczęciu prac wiertniczych w pobliżu Garwolina informował również PKN Orlen.

Dotychczas wykonano 25 odwiertów, z czego prace nad jedenastoma z nich zakończono w tym roku. Jeśli chodzi o plany, najwięcej w tym zakresie zamierza zrobić PGNiG, które zapowiada przeprowadzenie sześciu odwiertów, po pięć zamierzają wykonać Eni Polska i Strzelecki Energia, zaś Orlen Upstream – dwa. Szacunkowa wartość planowanych prac, które już trwają lub mają się rozpocząć do końca tego roku, powinny wynieść około 435 mln USD (1,5 mld zł).

Gaz z łupków to szansa – raport dla Komisji Europejskiej

Rzeczpospolita poinformowała o kolejnym raporcie przygotowywanym dla Komisji Europejskiej w sprawie gazu z łupków. Mimo niepewnych szacunków autorzy raportu dostrzegają, że wydobycie gazu z łupków jest szansą na dywersyfikację dostaw gazu. Ma to szczególne znaczenie dla państw, które importują gaz przede wszystkim z Rosji. Raport rozwiewa jednocześnie obawy, że wydobycie gazu będzie niebezpieczne dla środowiska. Ryzyko jest podobne do tego, które jest związane z konwencjonalnymi metodami wydobycia gazu. Postęp techniki sprawia, iż eksploatacja gazu z łupków jest coraz bezpieczniejsza, ale równocześnie też tańsza. Przykład USA pokazuje, że niższa cena gazu to niższe koszty produkcji, a przez to większa konkurencyjność.

Autorzy jednak nie bagatelizują innych czynników związanych z niekonwencjonalnymi metodami wydobycia gazu z łupków. Należą do nich zmiany w krajobrazie ze względu na konieczność budowy większej niż w przypadku wybycia konwencjonalnego gazu liczby szybów oraz konieczność budowy nowej infrastruktury drogowej do transportu gazu. Wskazują jednak również pozytywny wpływ zwiększenia wydobycia gazu na środowisko. „Zastąpienie węgla i ropy gazem w perspektywie krótko-i średnioterminowej może się przyczynić do redukcji emisji CO2 z istniejących technologii przynajmniej do 2030–2035” – piszą autorzy.

„Łupki Polskie – Dobry Gaz”
– Kampania informacyjna PGNiG

Od kilku miesięcy PGNiG intensywnie prowadzi kampanię informacyjną dt. poszukiwania gazu z łupków, głównie na Pomorzu. W ramach kampanii na terenie gmin objętych działaniami firmy uruchomione zostały punkty informacyjne. Do tej pory odbyła się seria dyżurów w gminach: Lubycza Królewska, Krokowa i Liniewo. Kolejne punkty informacyjne zostaną otwarte w gminach: Luzino, Gniewino i Przywidz. Podczas dyżurów mieszkańcy gminy, w której są lub będą prowadzone prace mogą zadać pracownikom firmy pytania i wyjaśnić swoje wątpliwości.

W lipcu przeprowadzono również warsztaty dla przedstawicieli lokalnych samorządów i mediów, których celem jest przybliżenie aspektów technologicznych i prawnych, procesu poszukiwania i wydobywania gazu z łupków, a przede wszystkim - korzyści jakie może przynieść dla regionu Pomorza wydobywanie gazu z łupków na skalę przemysłową.

W ramach prowadzenia procesu edukacji na szeroką skalę PGNiG podjęło także współpracę z głównymi mediami na Pomorzu i w kraju, co zaowocowało cyklem artykułów w Dzienniku Bałtyckim i Gazecie Gdańskiej, a także w Fakcie i Super Expressie.

Razem z TV Gdańsk wyprodukowano również 10 odcinkowy serial edukacyjny pt. Łupki Polskie - Dobry Gaz prezentujący głosy wszystkich interesariuszy, których pośrednio lub bezpośrednio dotyczy proces poszukiwania gazu z łupków.

Filmy można obejrzeć tutaj.

Nowa wiertnia w Lubocinie

30 sierpnia w Lubocinie, spółka Poszukiwania Nafty i Gazu NAFTA z Grupy Kapitałowej PGNiG rozpoczęła pierwsze wiercenia otworu horyzontalnego na koncesji gazu łupkowego należącej do Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa (PGNiG). Długość takiego otworu może przekroczyć nawet 4 tys. metrów i  odbywa się na znacznych głębokościach, czasem od  2 tys. do 3 tys. metrów pod ziemią. Następnie, otwór poziomy zostanie podzielony na kilka odcinków, w których wykonywane będą zabiegi szczelinowania pozwalające na dotarcie do złóż gazu ziemnego dotychczas nie eksploatowanych z uwagi na ich położenie. Mamy nadzieję, że wiercenie horyzontalne i późniejsze szczelinowanie potwierdzą wyniki badań, które wskazały na możliwość komercyjnego wydobycia gaz z łupków na tej koncesji. Wiercenie horyzontalne na koncesji PGNiG wykonywane jest z wykorzystaniem najnowocześniejszego na świecie urządzenia Euro Rig 450 T firmy Bentec.

Urządzenie firmy Bentec ma tą przewagę nad urządzeniami oferowanymi przez innych wytwórców, że jej podzespoły są tak zaprojektowane, aby były łatwe do transportu bez specjalnych zezwoleń. Dodatkowym atutem jest zastosowane wygłuszenie zarówno agregatów, wyciągu jak i innych podzespołów urządzenia, które pozwala na cichą pracę. Podczas pracy urządzenia dźwięk w indywidualnych miejscach pracy nie przekracza 80 dB(A), a z odległości 300 m od osi otworu 50 dB(A). Prace potrwają przez najbliższe kilka tygodni.

Widok wiertni na żywo można zobaczyć przez kamerę internetową tutaj.

Szczelinowanie złóż gazu z łupków jest bezpieczne

Energy Institute Uniwersytetu Teksańskiego w Austin opracował obszerny (kilkaset stron) raport dotyczący wpływu prac poszukiwawczych i wydobywczych gazu z łupków na środowisko naturalne. Szef grupy badawczej, Charles Groat podsumowując wyniki badań, stwierdził: – Nie znaleźliśmy żadnych bezpośrednich dowodów na to, że proces szczelinowania hydraulicznego skał zanieczyszcza wody gruntowe. Metan wykrywany w ujęciach wodnych najczęściej wywodził się ze źródeł naturalnych i z reguły był obecny w wodzie przed rozpoczęciem prac związanych z gazem z łupków. Ponadto, wpływ wydobycia gazu z łupków w ogólnej emisji zanieczyszczeń do atmosfery na terenach zurbanizowanych jest znacznie mniejszy niż innych źródeł związanych z działalnością człowieka.

W oparciu o analizy stanu prawnego, regulującego działalność firm wydobywczych, badacze stwierdzili, że w wielu przypadkach działania firm związane z ochroną środowiska i ludności są szersze niż wymaga tego prawo.

Pełna treść raportu tutaj.

Polska liderem Europy Środkowowschodniej

Polskie prawo nie uwzględnia specyfiki wydobywania gazu z łupków – uważa Marcin Rudnicki, partner w KPMG, odpowiedzialny za sektor Shale Gas na Europę Środkowowschodnią. Jest to jednak - jego zdaniem - oczywiste, biorąc pod uwagę stosunkowo krótką historię inwestowania w łupki.

Do czynników zachęcających do inwestowania w poszukiwanie gazu w Polsce M. Rudnicki zalicza: stabilność polskiego systemu prawno-podatkowego oraz stosunkowo niską stawkę podatku dochodowego od osób prawnych. Pozytywnie ocenia też zapowiedź projektu ustawy „węglowodorowej”, która odrębnie będzie regulować  tę działalność wydobywczą, podkreślając, że będzie to pierwszy taki projekt w Europie Środkowowschodniej .

Ekspert optuje za takim modelem podatków w łupkowych inwestycjach, w którym zarówno opłaty eksploatacyjne, jak i stała opłata za użytkowanie górnicze są stosunkowo niskie, a dopiero końcowe opodatkowanie już rozwiniętej, udanej inwestycji pozwala państwu na rzeczywisty udział w zyskach prowadzonej działalności wydobywczej.

Polska jest przez zagranicznych inwestorów postrzegana, jako lider Europy Środkowowschodniej, nie tylko z uwagi na potencjalnie największe złoża, lecz także dzięki stabilnemu systemowi prawnemu oraz poparciu społeczno-politycznemu dla wydobycia gazu łupkowego. Według percepcji inwestorów, wśród najważniejszych dla tego sektora krajów regionu znajdują się jeszcze Rumunia i Ukraina, a w następnej kolejności Litwa, Węgry i Bułgaria.

(na podstawie – „W jaki sposób najlepiej opodatkować wydobycie gazu łupkowego w Polsce”, Ewa Ciechanowska, Gazeta Prawna, 06.08.12)

Francja może uchylić zakaz stosowania hydraulicznego szczelinowania

Zdaniem przedstawicieli przemysłu wydobywczego we Francji wydobycie węglowodorów ze złóż łupkowych może być przeprowadzone bez złych konsekwencji dla środowiska. Organizacja Przyjaciele Wiertników oceniła w liście otwartym opublikowanym na swojej stronie, że ,,zmieniają się wiatry” we Francji, oskarżając ekologów o bezpodstawne podsycanie lęków względem rozwoju sektora łupkowego.

Oświadczenie jest echem sporu pomiędzy lobby wspierającym zniesienie zakazu stosowania hydraulicznego kruszenia we Francji z posłanką do Parlamentu Europejskiego Corinne Lepage która optuje za pozostawieniem go w mocy. Na ręce ministra przemysłu Arnauda Montebourga i minister środowiska Delphine Batho wpłynęły już dwa listy zwolenników łupków, nakłaniające rząd do zniesienia zakazu, co zdaniem ich autorów ma się przyczynić do zwiększenia liczby miejsc pracy i zmniejszenia bezrobocia w przyszłości.

Francja może zmienić swoje stanowisko, jak twierdzi premier Jean-Marc Ayrault. Jednak warunkiem dla uchylenia zakazu będzie uzyskanie pewności, że eksploatacja łupkowych złóż nie jest szkodliwa dla środowiska. Ayrault zapowiedział w telewizji, że temat zostanie podniesiony i będzie dyskutowany na konferencji środowiskowej planowanej na 14 września. (Bloomberg/EBE)

Unia Europejska dofinansuje łupkowe kampanie informacyjne

Dyrekcja Generalna ds. Energii Komisji Europejskiej zachęca kraje członkowskie UE do organizowania publicznych debat i kampanii informacyjnych na temat gazu z łupków. Państwa, w których znajdują się złoża łupkowe mogą ubiegać się o dofinansowanie z unijnego programu „Bezpieczeństwo energetyczne – gaz z łupków”. Jego celem jest uświadomienie potencjalnych korzyści z eksploatacji gazu z łupków oraz przygotowanie społeczeństw do procesu produkcyjnego. Przeznaczone środki powinny wspierać dialog obywatelski o skutkach społecznych, środowiskowych i gospodarczych. Spodziewane jest zaangażowanie władz publicznych, społeczności lokalnych, firm wydobywczych i organizacji pozarządowych. Unijne środki (ich wysokość to 200.000 euro), przeznaczone dla oficjalnego przedstawiciela państwa członkowskiego stanowić mogą 50 % kosztów planowanego projektu. Wnioski o współfinansowanie przyjmowane będą do 15 października br., a fundusze będą przeznaczone na działalność do końca 2013 r.

Szczegółowe informacje o programie dostępne są tutaj.

USA – dzięki łupkom mniej emisji CO2

Według ostatniego raportu amerykańskiej Informacyjnej Agencji ds.Energii (EIA), stanowiącej wydział Departamentu Energii, emisja dwutlenku węgla w USA w ciągu pierwszych 4 miesięcy tego roku osiągnęła poziom z roku 1992, tj. najniższy od 20 lat. Emisje w sektorze energetycznym stanowią 98% globalnych emisji CO2. W opinii Agencji spadek był możliwy dzięki niskim cenom gazu ziemnego i przestawiania się wskutek tego przez elektrownie z węgla na gaz. Dobroczynne skutki odkrycia i opracowania nowoczesnych technologii wydobycia gazu z łupków w USA przyczyniły się w ciągu ostatnich czterech lat do obniżenia ceny gazu z 8 dolarów za jednostkę energetyczną do 3 dolarów.

Jeszcze w 2005 roku połowę wytwarzanej w USA energii elektrycznej pochodziło z węgla. W marcu br. z węgla uzyskano już tylko 34% prądu, tj. najmniej od 40 lat. Agencja twierdzi, że USA w ostatnich 6 latach zredukowały emisję CO2 w stopniu największym na świecie: z 6 milionów ton metrycznych w roku 2007 do 5,2 mln tm w tym roku, tj. do poziomu zbliżonego do roku 1990, kiedy to amerykańska emisja gazów cieplarnianych wyniosła 5 mln tm.

Dla porównania, Chiny wyemitowały w 2011 roku 9 mln tm CO2, co stanowiło 29% światowej emisji. W tym czasie USA w atmosferę wpuściło 16% globalnej emisji.

USA – łupki dają nowe miejsca pracy i nakręcają gospodarkę

Z badań IHS Global Insight wynika, że wydobycie gazu z łupków w USA będzie rosło, a liczba miejsc pracy wykreowana dzięki rozwojowi sektora wzrośnie o 1 milion do 2035 roku. W raporcie pt. ,,The Economic Employment Contributions of Shale gas in the United States” IHS szacuje, że wydobycie gazu z łupków będzie wtedy stanowiło 60 procent produkcji gazu w Stanach.

Przemysł gazu niekonwencjonalnego wykreuje 1,5 miliona miejsc pracy do 2015 roku. Wydobycie w tym sektorze ma wzrosnąć z 53 procent w 2010 roku do 79 procent w 2035 roku. IHS ustalił, że sektor gazu z łupków wykreował ponad 600 tysięcy miejsc pracy w 2010 roku, ma wytworzyć 870 tysięcy do 2015 i ponad 1 milion 660 tysięcy stanowisk do 2035 roku. Według raportu każde miejsce pracy w sektorze kreuje dodatkowe trzy miejsca pracy poza nim. Płace w sektorze są statystycznie wyższe niż w innych branżach (obecnie 23,16 dolara za godzinę).

Wkład sektora do PKB USA wyniósł 76,9 miliarda dolarów w 2010 roku. W 2015 roku ma wynieść 118,2 miliarda, a w 2035 roku 231,1 miliarda dolarów. Wygenerowuje ponad 933 miliardy dolarów wpływów podatkowych do lokalnych, stanowych i federalnych budżetów.

Wpływy dla gospodarstw domowych z racji oszczędności wynikającej z niskich cen gazu i związanych z nimi niższych cen produktów komercyjnych mają osiągnąć średnio 926 dolarów rocznie w okresie 2012-15. Do 2035 ta wielkość ma wzrosnąć do ponad dwóch tysięcy dolarów na gospodarstwo domowe rocznie.

IHS stwierdza, że bez rozwoju sektora gazu z łupków ceny gazu w USA byłyby prawie dwa razy wyższe w latach 2010-35. Obniżki cen surowca wpłynęły na obniżenie ceny energii elektrycznej o 10 procent co miało także przełożenie na obniżenie cen produktów oraz zwiększenie konkurencyjności przemysłu. Dzięki temu produkcja przemysłowa wzrośnie o 2,9 procent do 2017 roku oraz 4,7 procent do 2035.
Na poziomie stanowym najbardziej zyska Teksas, w którym sektor jest również najbardziej rozwinięty. Liczba shale jobs sięgnie 385 tysięcy w 2015 roku i 682 tysięcy w 2035 roku. Należy zaznaczyć, że z prawie 1,5 miliona miejsc pracy wykreowanych w sektorze prawie jedna piąta powstanie w stanach, w których nie ma wydobycia gazu z łupków.

Gigantyczne inwestycje Shella w Chinach

Royal Dutsch Shell planuje wydawać przynajmniej 1 mld dol. rocznie na poszukiwania i wydobycie gazu z łupków w Chinach. Już pod koniec ubiegłego roku koncern informował o zakończonych sukcesem odwiertach dokonanych wspólnie z PetroChina. W marcu obie firmy podpisały umowę dotyczącą wspólnej eksploatacji. Shell liczy na to, że szybkie wejście na tamtejszy rynek gazu z łupków pozwoli mu w pełni wziąć udział w potencjalnym boomie, jaki najprawdopodobniej czeka chiński sektor energetyczny. Koncern zamierza również wybudować we wschodnich Chinach rafinerię i kompleks petrochemiczny o wartości 12,6 mld dol. Szacuje się, że byłaby to największa pojedyncza inwestycja zagraniczna w Państwie Środka. Angielsko-holenderski koncern jest jednym z największych inwestorów w chińskim sektorze energetycznym, ale o udział w chińskich złożach zabiegają również Exxon Mobil, BP, Total oraz Chevron. (Reuters/ekonomia24)

W Australii rusza wydobycie komercyjne gazu z łupków

Firma Santos rozpoczyna komercyjne wydobycie gazu z łupków w Australii. Odwierty próbne potwierdziły istnienie dużych złóż gazu w rejonie basenu Cooper, w środkowo-wschodniej części kraju, w pobliżu kompleksu wydobywczego Moomba. W ciągu ponad dwóch tygodni odwiert dostarczał średnio prawie 74 tys. metrów sześciennych gazu dziennie. Po ogłoszeniu tej informacji akcje Santos podrożały o 36 centów, czyli 3,15 proc.