Błąd
  • Błąd podczas ładowania danych z kanału informacyjnego

Turystyka medyczna na Pomorzu

Wyzwania dotyczące turystyki medycznej na Pomorzu.

Dr Anna Białk-Wolf

Zjawisko turystyki medycznej jest na ogół traktowane jako planowane i dobrowolne podróże do obcego państwa w celu skorzystania tam z usług medycznych. Z jednej strony może to być spowodowane lepszą jakością oferowanych produktów, z drugiej zaś strony ich niższą ceną. Motywem skorzystania z leczenia z dala od miejsca zamieszkania może też być chęć ukrycia tego faktu przed najbliższym otoczeniem, co jest często spotykane w przypadku operacji plastycznych. Konieczność długiego oczekiwania na zabieg lub ograniczenia prawne to też częste motywy turystyki medycznej. Badania przeprowadzone wśród naszych zachodnich sąsiadów wskazują, iż pojawia się także zachęta polegająca na możliwości połączenia leczenia z wypoczynkiem, co zważając na możliwość uzyskania zwrotu kosztów leczenia u krajowego ubezpieczyciela może być szczególnie atrakcyjne.

      Region jest wówczas atrakcyjną destynacją turystyki medycznej dla pacjentów z innego państwa, jeśli posiada z tym rynkiem dogodne połączenia komunikacyjne, ma wizerunek miejsca bezpiecznego i ciekawego dla turystów, przejawiający się w ruchu przyjazdowym już występującym, a także oferuje produkty poszukiwane przez klientów z tego rynku i do nich dostosowane. Województwo pomorskie ma więc tutaj spory potencjał. Turyści zagraniczni stanowili w 2015 roku 18,5% ogólnej liczby turystów korzystających z noclegów w województwie pomorskim, a wśród nich przeważali Niemcy – 25,8%, Norwegowie – 18,1%, Szwedzi – 7,3%, Anglicy – 6,8% i Rosjanie – 6,5% (Urząd Statystyczny w Gdańsku). Badania wskazują, iż obywatele tych państw chętnie korzystają z usług medycznych poza granicami kraju. Wynika to z faktu, iż za część procedur medycznych muszą płacić z własnej kieszeni, w związku z czym poszukują tańszych rozwiązań w odpowiedniej jakości. Co więcej poszukują tych usług, których oferta jest w naszym regionie świetnie rozwinięta. Nasza bliskość kulturowa i geograficzna do tych rynków to też niewątpliwy atut województwa pomorskiego. W przypadku turystyki medycznej nie szukamy miejsc egzotycznych, ale nam bliskich, w których czujemy się bezpiecznie i które są kojarzone z wysokim standardem usług. Województwo pomorskie może się tutaj pochwalić wieloma ośrodkami oferującymi usługi medyczne na światowym poziomie. Dużą rolę odgrywają też inne instytucje, które poprzez swoją działalność przyczyniają się tworzenia lepszych warunków funkcjonowania turystyki medycznej.  Siedzibę w Gdańsku ma Instytut Badań i Rozwoju Turystyki Medycznej, którego zadaniem jest pogłębianie wiedzy z tego zakresu i dzielenie się rzetelną wiedzą na ten temat. Oferuje też tworzenie ekspertyz dotyczących turystyki medycznej. Międzynarodowa współpraca Instytutu z ośrodkami w Niemczech i Szwecji może przełożyć się na zwiększenie rozpoznawalności naszego regionu. Z kolei Wyższa Szkoła Turystyki i Hotelarstwa w Gdańsku oferuje na studiach magisterskich specjalizację „Turystyka zdrowotna”, która ma za zadanie przygotować kadry do obsługi turystów medycznych.

 

      Mimo, iż turystyka medyczna jest wskazywana jako obiecująca metoda pozyskiwania komercyjnych pacjentów, a zjawisko to nabiera coraz większych rozmiarów, warto zdawać sobie sprawę z jej osobliwości. Wyzwania stojące przed turystyką medyczną dotyczą zarówno organizacji pobytu pacjentów zagranicznych, jej promocji, jak i przekonania potencjalnych turystów do zalet odwiedzenia naszego regionu. Niższa cena zabiegów nie zawsze jest wystarczającym powodem, aby udać się do innego państwa. Zważając, iż w wypadku turystyki medycznej chodzi o nasze zdrowie, kluczowym elementem będzie zawsze jakość świadczonych usług. Zaufanie, którym musimy obdarzyć świadczeniodawcę usług medycznych jest budowana zarówno na bazie skojarzeń z danym państwem, jak i na bazie doświadczeń z daną placówką medyczną. Niezwykle ważną rolę odgrywa tu funkcjonalna strona internetowa. Odrębną kwestią jest możliwość uzyskiwania przez pacjentów zwrotu poniesionych kosztów leczenia za granicą od krajowego ubezpieczyciela. Kwestie te są regulowane poprzez obowiązującą dyrektywę transgraniczną. Do kolejnych wyzwań należy odpowiedni standard obsługi pacjentów zagranicznych. Wymaga on współpracy różnorodnych podmiotów. Badania przeprowadzone przez autorkę niniejszego artykułu już w 2014 roku wykazały problemy we współpracy pomiędzy branżą medyczną i turystyczną, gdyż odmienne są ich oczekiwania i możliwości. Sporych kłopotów dostarcza komunikacja z pacjentem w języku ojczystym. Aspekt ten nie dotyczy wyłącznie samej obsługi turystów medycznych już będących na miejscu, a także dostępu do pełnej informacji w zakresie procedur medycznych, informacji na stronach internetowych i umów. Sporą trudność sprawia fakt, iż turyści z odmiennych rynków nie tylko szukają innych produktów, ale także mają odmienne oczekiwania co do ich warunków świadczenia. Przykładowo pacjenci z Rosji poszukują najczęściej usług specjalistycznych, a pacjenci z Niemiec stomatologicznych. Inna grupa wyzwań dotycząca turystyki medycznej związana jest z jej promocją. Niejednokrotnie trudno jest przekonać zarówno samych świadczeniodawców usług zdrowotnych, jak i osoby związane z promocją samej turystyki, do zajęcia się tym tematem. Wynika to po części z braku rzetelnej wiedzy o skali tego zjawiska. Powoduje to niepewność związaną z szacowaniem przyszłych zysków. Warto pamiętać, iż działania związane z turystyką medyczną mają charakter długofalowy i wydatki na ten cel trzeba traktować jako inwestycję. Zachodni specjaliści wskazują, iż czasem trzeba prowadzić działania nawet przez okres dwóch lat, aby móc zauważyć zadowalające efekty działań promocyjnych na rynkach zagranicznych.

      Trudności związane z turystyką medyczną nie powinny być jednak powodem do zaniechania działań w tym obszarze. Doświadczenia zarówno krajowe jak i zagraniczne pokazują, iż jest to obszar, którego rozwój wpływa pozytywnie nie tylko na samą placówkę, ale też na rozwój regionu i poziom życia mieszkańców.  Zważając na przedstawione wyzwania należy podkreślić, iż chcąc osiągnąć efekty w obszarze turystyki medycznej należy przede wszystkim mieć przygotowaną ofertę na określony rynek. Wymaga to wnikliwej analizy potrzeb danego rynku i możliwości ich zaspokojenia na odpowiednim poziomie. Zadowolony klient chętnie powraca oraz zachęca swoich znajomych do skorzystania z podobnych świadczeń. Problemy związane z demografią wskazują jednoznacznie, iż zapotrzebowanie na usługi medyczne będzie rosło, więc wyzwania stające przed turystyką medyczną są po części niwelowane przez duże prawdopodobieństwo, iż zapotrzebowanie na usługi zdrowotne, obejmujące też profilaktykę, będzie się nadal rozwijało. Zdrowie jest przecież dla nas najważniejszą wartością.

Anna Białk-Wolf

Autorka jest doradcą w zakresie turystyki medycznej, wykładowczynią i współzałożycielką Instytutu Badań i Rozwoju Turystyki Medycznej.